یکی از امکانات قابل بهرهبرداری در ساختار سلسله مراتبی سرورها در سازمان، امکان توزیع لایسنس بین سرورهای Master و Slave در پادویش سازمانی است که این قسمت پس از فعالسازی لایسنس در License Manager فعال میشود. بدین صورت که سرور بالادست میتواند لایسنس خود یا بخشی از آن را به سرور پاییندست اختصاص دهد.
در این سند مفاهیم مربوط به مجوز و اختصاص آن شرح داده شده است.
مفهوم مجوز
برای تشریح این موضوع، ابتدا باید مفهوم مجوز و ویژگیهای آن شرح داده شود:
- مجوز (License): موجودیتی که امکانات مربوط به یک محصول را فعال مینماید.
هر مجوز با یک شماره سریال (Serial Number) یکتا شناخته میشود و اختصاص به یک مشتری (License Owner) برای استفاده از یک نوع محصول خاص (Client Type) بر روی تعداد ایستگاه مجاز (Total Clients) تا سقف زمان انقضا (Expiration Date) میباشد.
اختصاص و توزیع مجوز
از آنجا که یک مجوز میتواند در سرور بالادست (Master) فعال شده و به سرورهای پاییندست (Slaves) اختصاص داده شود، ایستگاههای مجاز (Total Clients) در یک مجوز میتواند به صورتهای زیر تقسیمبندی شوند:
- تخصیصنیافته (Unassigned): مجوزهایی که به هیچ سروری اختصاص پیدا نکردهاند.
- تخصیصیافته (Assigned): مجوزهایی که به یک سرور (Master یا Slave) اختصاص پیدا کرده است.
- استفاده شده (Used): بخشی از مجوزهای تخصیصیافته که توسط سرور (Master یا Slave) استفاده شدهاند.
در این میان، تفاوت وضعیت تخصیصیافته و استفاده شده ممکن است نیازمند مقداری توضیح بیشتر باشد؛ مکانیزم استفاده از لایسنس شامل دو مرحله است: اول تخصیص مجوز به سرور مربوطه و سپس استفاده از آن لایسنس توسط کلاینت/سرور پاییندست.
در صورتی که از کنسول مدیریتی پادویش به صورت تکی (بدون ساختار سلسله مراتبی Master/Slave) استفاده میکنید، همه مراحل تخصیص و استفاده به صورت خودکار انجام میگیرند. اما در سناریوهای Master/Slave لازم است که ابتدا مجوزهای خود را به سرورهای پاییندست اختصاص دهید که به این کار توزیع مجوز (License Distribution) گفته میشود و از طریق پنجره مدیریت مجوز (License Manager) انجام میگیرد. نهایتا، «استفاده» از مجوزهای تخصیصیافته به صورت خودکار در هر سرور و با توجه به نوع محصول هر کلاینت و ترتیب رجیستر شدن آنها انجام خواهد گرفت.
هنگامی که شما مجوزهای خود را بین سرورهای پاییندست توزیع میکنید، تعیین میکنید که از ایستگاههای مجاز هر مجوز، چه تعداد به خود سرور Master اختصاص پیدا کند، و چه تعداد به هر یک از سرورهای Slave اختصاص داده شود. در هر سرور Slave، تعداد مجوزی که از سرور بالادست تخصیص داده میشود به عنوان یک مجوز جدید با همان تاریخ انقضا و مشخصات نمایش داده میشود و فقط مقدار ایستگاههای مجاز در سرور Slave معادل مقدار تخصیص داده شده به آن سرور خواهد بود.
در صورتی که تخصیص به طور کامل نباشد و بخشی از مجوزهای شما به هیچ یک از سرورها (نه Master و نه Slaveها) تخصیص پیدا نکند، مجوز به وضعیت تخصیصنیافته (Unassigned) خواهد رفت.
در زمان تخصیص یا بازپس گرفتن مجوز از یک سرور پاییندست، شما نمیتوانید تعداد مجوزهای تخصیصیافته به آن سرور را به کمتر از تعداد استفاده شده (Used) توسط آن سرور کاهش دهید. در این حالت شما باید ابتدا تعداد مجوز استفاده شده (Used) سرور پاییندست را یا از طریق حذف کلاینتهای بلااستفاده و یا حذف تخصیصهای انجام شده به سرورهای پایینتر (Slave of Slave) آزاد نمایید. سپس به کاهش مجوزهای اختصاص یافته به سرور اقدام کنید.
سناریوی نمونه
در این بخش با یک مثال کاربردی، نحوه نمایش وضعیت مجوزها شرح داده میشود.
- فرض کنید که در یک سازمان نمونه، سه سرور پادویش (یک Master، یک Slave و یک Slave of Slave) وجود دارد. مجوز پادویش برای نصب روی ۱۰۰۰ کلاینت خریداری شده است.
- به سرور Master تعداد ۱۰۰ کلاینت و به Slave تعداد ۲۰۰ کلاینت اختصاص داده شده است. در نتیجه ۷۰۰ کلاینت تخصیصنیافته وجود خواهد داشت.
- از مجموع ۲۰۰ کلاینت تخصیصیافته از سمت Master به سرور Slave ، مجددا تعداد ۲۰ کلاینت به خود Slave تخصیصیافته، و تعداد ۱۰ کلاینت نیز به سرور Slave of Slave اختصاص داده شده است. در نتیجه ۱۷۰ کلاینت تخصیصنیافته در این سرور وجود خواهد داشت.
- سرور Master شامل یک کلاینت فعال، سرور Slave نیز شامل یک کلاینت فعال میباشد، اما سرور Slave of Slave فعلا فاقد کلاینت میباشد.
در این شرایط وضعیت هر سرور به شرح زیر خواهد بود:
Clients |
Total/Inherited |
Assigned to self |
Unassigned |
|
Master |
1 |
1000 |
100 |
700 |
Slave |
1 |
200 |
20 |
170 |
Slave of Slave |
0 |
10 |
10 |
0 |
♦ پنجره مدیریت مجوز سرور Master
شکل زیر یک مجوز فعال را در پنجره مدیریت مجوز کنسول مدیریتی پادویش نمایش میدهد:
در این شکل، ستونهای شمارهگذاری شده به ترتیب موارد زیر را نشان میدهند:
- Total: تعداد ایستگاه مجاز که نشان میدهد مجوز مزبور کلا از چه تعداد ایستگاه کاری پشتیبانی میکند. در این مثال مجوز ۱۰۰۰ کاربره میباشد.
- Assigned Clients: در این ستون دو عدد نشان داده میشود که به ترتیب نمایانگر مقادیر زیر میباشد:
(تعداد تخصیصیافته به سرور جاری) / (تعداد کلاینت استفاده شده)
در این مثال، یک کلاینت فعال از ۱۰۰ کلاینت تخصیصیافته در سرور Master وجود داشته است. - Slave Servers: مجموع تعداد ایستگاه کاری تخصیصیافته به کل سرورهای پاییندست را نشان ميدهد. در این مثال ۲۰۰ کلاینت به سرورهای زیردست تخصیص یافته است.
- Unassigned: تعداد ایستگاه کاری تخصیصنیافته را نشان میدهد که نه به سرور جاری و نه به سرورهای زیردست تخصیص داده نشدهاند. در این مثال این عدد ۷۰۰=۱۰۰-۲۰۰-۱۰۰۰ کلاینت خواهد بود.
در صورت کلیک بر روی گزینه Change License Distribution پنجره توزیع مجوز باز میشود.
♦ پنجره توزیع مجوز سرور Master
این پنجره اطلاعات مجوز را به تشریح نمایش داده و وضعیت اختصاص آن به سرور جاری و سرورهای پاییندست را تنظیم میکند.
در این تصویر کمیتهای نمایش داده شده با اعداد به شرح زیر میباشد:
- Total Clients: تعداد ایستگاه مجاز که نشان میدهد مجوز مزبور کلا از چه تعداد ایستگاه کاری پشتیبانی میکند. که مانند پنجره قبل مجوز ۱۰۰۰ کاربره را نشان میدهد.
- Unassigned Clients: تعداد ایستگاه کاری تخصیصنیافته را نشان میدهد که نه به سرور جاری و نه به سرورهای زیردست تخصیص داده نشدهاند. که مانند پنجره قبل ۷۰۰ کلاینت تخصیصنیافته را نشان میدهد.
- Total Used: مجموع تعداد ایستگاه کاری استفاده شده در این سرور و سرورهای پاییندست را نشان میدهد. که مانند پنجره قبل کلاینت استفاده شده مستقیم + ۱۱ کلاینت استفاده شده سرور پاییندست یعنی عدد ۱۲ را نشان میدهد.
- ستون Assigned: برای هر سرور، نشان میدهد چه تعداد ایستگاه کاری به آن تخصیص داده شده است و اجازه تغییر این عدد را از طریق Change Assignment فراهم میکند.
- ستون Used: برای هر سرور تعداد ایستگاه کاری استفاده شده را نشان میدهد. در خصوص سرور جاری این عدد شامل تعداد کلاینت مستقیم سرور میباشد. اما در خصوص سرورهای پاییندست این عدد شامل تعداد کلاینت مستقیم سرور پاییندست به علاوه تعداد ایستگاه تخصیص داده شده به سرورهای پایینتر (Slave of Slave) میباشد. مقدار تخصیص مجوز به هر سرور از این عدد Used نمیتواند کمتر شود.
در این مثال مقدار Used شامل ۱ کلاینت مستقیما استفاده شده در سرور Slave تعداد ۱۰+ کلاینت تخصیص داده شده به Slave of Slave یعنی عدد ۱۱ خواهد بود.
♦ پنجره مدیریت مجوز سرور Slave
پنجره مدیریت مجوز در سرور Slave اعداد زیر را نشان میدهد:
- همان طور که میبینید در این پنجره، وضعیت مجوز Active/Inherited است. بدین معنی که مجوز از سرور بالادست تخصیصیافته است.
- ستون Total عدد ۲۰۰ را نشان میدهد که تعداد مجوز کلی است که توسط سرور بالادست تخصیصیافته است.
- ستون Assigned Clients نشان میدهد که از ۲۰۰ ایستگاه مجاز، تعداد ۲۰ عدد به خود سرور Slave تخصیص داده شده است و فقط ۱ کلاینت از آن فعال شده است.
- ستون Slave Servers و Unassigned نشان میدهند که ۱۰ ایستگاه به سرور Slave of Slave تخصیص داده شده و در نتیجه ۱۷۰=۱۰-۲۰-۲۰۰ ایستگاه تخصیصنیافته باقی مانده است.
♦ پنجره توزیع مجوز سرور Slave
پنجره توزیع مجوز در سرور Slave وضعیت زیر را خواهد داشت:
این پنجره نشان میدهد که:
- تعداد کلاینت به ارث رسیده (تخصیصیافته از سرور بالادست) تعداد ۲۰۰ (Total Clients) بوده است که ۱۷۰ عدد تخصیصنیافته (Unassigned Clients) بوده و فقط ۱ کلاینت استفاده شده (Used) میباشد. (۱ کلاینت توسط خود سرور و ۰ کلاینت توسط سرور Slave of Slave)
- در ستون Assigned وضعیت تخصیص این ۲۰۰ لایسنس به صورت ۲۰ عدد به سرور جاری (Slave) و ۱۰ عدد به سرور پاییندست (Slave of Slave) نشان داده میشود.
- در ستون Used تعداد استفاده شده توسط همین سرور (۱ عدد) و توسط سرور Slave of Slave نمایش داده شده است که چون سرور Slave of Slave نه کلاینت مستقیمی دارد و نه سرور پاییندستی دارد که به آن تخصیص دهد عدد استفاده شده صفر میباشد.