تعاریف و اصطلاحات برنامه جایزه شکار باگ پادویش

این اصطلاح به معنی وجود یک ضعف یا باگ در نرم‌افزار است که به یک نفوذگر اجازه سواستفاده از آن را می‌دهد.

تمثیل غیر کامپیوتری: یک قلعه نظامی را در نظر بگیرید که هدف آن جلوگیری از ورود مهاجمان است. اکنون فرض کنید که یکی از دیوارهای قلعه دارای شکافی است که اجازه می‌دهد مهاجمان از آن عبور کرده وارد قلعه شوند. اگر قلعه را نرم‌افزار محسوب کنیم، این شکاف معادل همان مفهوم «آسیب‌پذیری» در نرم‌افزار می‌باشد.

اکسپلویت کردن به معنی بهره‌برداری و سواستفاده از «آسیب‌پذیری» یک نرم‌افزار می‌باشد. در واقع آسیب‌پذیری یک اشکال بالقوه است که با اکسپلویت کردن بالفعل می‌شود.

تمثیل غیر کامپیوتری: در مثال قلعه نظامی، هنگامیکه مهاجم از شکاف عبور کند می‌گوییم از آن بهره‌برداری (اکسپلویت) کرده است.

نوع خاصی از «آسیب‌پذیری» در نرم‌افزار به «اجرای کد از راه دور» مشهور است.

این نوعی آسیب‌پذیری نرم‌افزار است که به مهاجم اجازه می‌دهد نرم‌افزاری – که هدف آن اجرای کد نیست – را طوری فریب بدهد که منجر به اجرای کد دلخواه مهاجم شود.

در این موضوع بسیار مهم است که:

اولا) هدف نرم‌افزار اجرای کد نباشد. به عنوان مثال اگر وظیفه یک نرم‌افزار دریافت دستوری از راه دور و اجرای آن بوده (مانند ریموت دسکتاپ) و این نرم‌افزار در حیطه عملکرد طبیعی خودش به کار گرفته شود؛ اصلا موضوع «آسیب‌پذیری» محسوب نمی‌شده و در نتیجه RCE نیز نیست.

دوما) اجرا به صورت ریموت (از راه دور) انجام گرفته باشد. در این خصوص باید توجه کرد که «ریموت بودن» به این معنی است که عملیات بدون نیاز به لاگین یا داشتن دسترسی دیگری انجام شود.

مثال: یک وب‌سرور که وظیفه آن جستجوی یک عبارت و نمایش نتیجه آن است را در نظر بگیرید. اگر مهاجم بتواند مقادیری را به این وب‌سرور ارسال کند که وب‌سرور به جای جستجوی عبارت، آن را به عنوان کد اجرا کند این یک آسیب‌پذیری RCE است.

مثال معکوس: یک مهاجم پسورد ادمین سیستم را بدست آورده و کد خود را از طریق ریموت دسکتاپ اجرا می‌کند. این موضوع RCE نیست، چرا که مهاجم به سیستم لاگین کرده و در نتیجه اکنون با سطح دسترسی کاربر ادمین محلی به سیستم دسترسی دارد. بنابراین اگرچه مهاجم پشت سیستم ننشسته است و به صورت ریموت به آن متصل است، اما کدی که اجرا کرده به صورت محلی و با دسترسی محلی اجرا شده است.

مثال معکوس ۲: مهاجم یک بدافزار  درب‌پشتی را برای کاربر ارسال کرده و کاربر را متقاعد می‌کند آن را اجرا کند. مهاجم با استفاده از درب‌پشتی کنترل سیستم را از راه دور به دست می‌گیرد. این مثال اصولا آسیب‌پذیری نرم‌افزاری محسوب نمی‌شود، و نوعی مهندسی اجتماعی (Social Engineering) است. نرم‌افزار به درستی عمل کرده است، اما کاربر سیستم گمراه شده و دستور اشتباهی را به نرم‌افزار داده است. به علاوه درب‌پشتی به صورت محلی اجرا شده و با توجه به تعاریف بالا، «از راه دور» نیست.

یک نکته مهم دیگر در تعاریف خود بحث Code Execution است. باید توجه کرد که تعریف Code Execution در بحث آسیب‌پذیری، مربوط به جایی است که انتظار اجرای کد از نرم‌افزار نمی‌رود. به عنوان مثال وقتی شما یک فایل exe را اجرا می‌کنید، طبیعتا انتظار دارید که اجرا شود و این یک آسیب‌پذیری نیست. اما اگر باز کردن یک فایل word منجر به اجرای کد روی سیستم شما شود یک آسیب‌پذیری خطرناک رخداده است، چرا که انتظار نمی‌رود باز کردن یک فایل word ساده منجر به چنین اتفاقی شود. به طریق مشابه، اگر یک مهاجم طوری کاربر را ترغیب به اجرای یک فایل exe کند، این امر در حوزه Phishing و مهندسی اجتماعی محسوب شده و یک باگ فنی نیست. بلکه نیازمند آموزش کاربر و اعمال سیاست‌های محدود کننده خواهد بود (مثلا جلوگیری از ایمیل کردن exe یا مانند آن که توسط برخی سایت‌ها و نرم‌افزارها انجام می‌شود)

نوع خاصی از «آسیب‌پذیری» در نرم‌افزار به «افزایش سطح دسترسی محلی» مشهور است.

معمولا زمانی از این نوع آسیب‌پذیری استفاده می‌شود که مهاجم توانسته به طریقی به سیستم دسترسی پیدا کند و اکنون می‌خواهد سطح دسترسی خود را از کاربر به ادمین افزایش دهد.

مثال: یک مهاجم توانسته است به نحوی به سیستم لاگین کرده (مثلا رمز کاربر را دزدیده) و اکنون می‌خواهد یکی از تنظیمات سیستمی را تغییر دهد. برای این کار مهاجم باید دسترسی ادمین یا روت داشته باشد. در نتیجه از یک اکسپلویت LPE استفاده می‌کند تا کاربر محدود و غیرادمین خود را، به ادمین تبدیل کند

توجه کنید که در این سناریو ممکن است مهاجم پشت سیستم نشسته باشد، به سیستم ریموت زده باشد، یا حتی تروجانی را برای کاربر ارسال کرده و کاربر ناخواسته آن را اجرا کرده باشد. در تمام این موارد، دسترسی مهاجم محلی یا Local محسوب می‌شود، چرا که مهاجم قبلا اختیار کامل سیستم را (در حد کاربر عادی) به دست آورده است.